روشن و گرم مى‌سازد، رستاخيز خود را آغاز كرده، و آنچه يك عمر از آفتاب گرفته بود، اكنون پس مى‌دهد، بدون كم و كاست، حتى به اندازه روشنى يك شمع در يك لحظه از آن كم نشده! (دقت كنيد).

شكى نيست كه اين معنى در زمان نزول آيه بر توده مردم روشن نبود، ولى همانطور كه گفتيم اين موضوع هيچ مشكلى ايجاد نمى‌كند، زيرا كه آيات قرآن معانى چند مرحله‌اى دارند كه در سطوح مختلف براى اعصار و قرون گوناگون قابل درك و استفاده‌اند. معاصران قرآن از آن چيزى مى‌فهميدند، و ما امروز چيزى بيشتر از آن.

دو نكته جالب‌

اتفاقاً در آيه مورد بحث دو تعبير به چشم مى‌خورد كه با تفسير اخير سازگارتر و هماهنگ‌تر است.

1- نخستين نكته اين است كه قرآن مى‌گويد: «فَإِذا أَنْتُمْ مِنْهُ تُوقِدُونَ‌؛ از آن آتش روشن مى‌كنيد».

«تُوقِدُونَ» از ماده «وقود» است و در لغت عربت «وُقُود» به معنى «آتشگيره» است نه «آتش زنه‌».

به عبارت ديگر هنگامى كه با كبريت يا فندك چوبى را آتش مى‌زنيم، «چوب» را در فارسى «آتش گيره» و كبريت و فندك را «آتش زنه» مى‌ناميم، و در عربى چوب را «وقود» و كبريت و فندك را «زند، و يا زناد» مى‌نامند (دقت كنيد).

بنابراين قرآن مى‌گويد آن خدايى كه درختان را «آتش گيره» شما قرار داد نه «آتش زنه» و به كمك آن نور و حرارت ايجاد مى‌كنيد هم او قادر