چه قرائنى را بايد جمع‌آورى كنيم‌

براى شناخت پيامبران خدا- مخصوصاً پيامبر اسلام- ما نياز زيادى به معجزات نداريم، اگر چه پيامبران براى دعوت عمومى خود حتماً چنين سندى را در اختيار دارند، بلكه صدق گفتار آنها را از طريق ديگرى كه آن را «راه جمع‌آورى قرائن» مى‌ناميم به خوبى مى‌توان اثبات كرد.

متأسفانه غالب متكلّمان و علماى عقايد، مسئله را از اين راه تعقيب نكرده‌اند با اينكه- همانطور كه خواهيم ديد- راه قابل توجه و پرثمرى است.

اين طريق امروز مخصوصاً در مسائل قضائى براى اثبات صدق گفتار مدعيان يا كذب آنها مورد بهره‌بردارى فراوان است. و مى‌توان آن را از دايره محدود مسائل قضائى بيرون كشيد، و در موارد مهمتر براى اثبات صدق گفتار مدعيان پيامبرى تعميم داد.

جالب توجه اينكه خود قرآن هم در استدلالات جالب خود روى اين موضوع تكيه كرده است.

در اينجا لازم است نخست يك نظر اجمالى به بحثى كه در كتاب‌