تنها توصيفى كه در نماز بدرقه نامش مى‌شود صفت بندگى خدا (عبده و رسوله)

او در يك جامعه فئوداليته و داراى زندگى طبقاتى خشن طرح يك جامعه بدون طبقات، و در يك محيط بردگى طرح آزادى تدريجى بردگان را ريخت، او در محيطى كه «ناسيوناليسم» در محدودترين شكل خود يعنى شكل قبيله‌اى خودنمايى داشت طرح‌ «حكومت جهانى» را ارائه داد و امكان عملى آن را نيز با ايجاد يك حكومت نيرومند نشان داد.

هر كس محتويات اين دعوت را، مورد بررسى قرار دهد، نمى‌تواند باور كند كه پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله يك فرد عادى و حتى يك انسان نابغه و متّكى به فكر خود بوده است بلكه مى‌داند او فقط پيامبر خدا بود.

5- دعوت او چه اثرى در محيط گذاشت؟

اين قسمت نياز به بحث ندارد، زيرا چه كسى مى‌تواند انكار كند كه يك ملّت متروك و فاقد نام و نشان كه ظاهراً آمادگى هيچ گونه پيشرفت چشمگيرى حتى در چند قرن آينده نداشت، آن چنان مسير تاريخ بشريت را عوض كرد، و تمدّنهاى عظيم روم و ايران و مصر و بابل را در خود هضم نمود و سپس يك رنگ الهى به آن داد و تمدّنى شگرف به وجود آورد كه جامعه شناسان و مورّخان هنوز در تشخيص عوامل آن حيرانند.

اين جهش و انقلاب در يك بدنه خاص اجتماع نبود، بلكه انقلابى در فرهنگ، در فكر، در اقتصاد، در نظامات اجتماعى، در آداب و رسوم، در اخلاق و پرستش و در همه چيز بود، بنابراين اثر دعوت او در محيط نشان مى‌دهد كه او يك مرد آسمانى بود.

6- وسايل پيشبرد هدف او

اين يكى از نشانه‌هاى شناخت پيامبران راستين با پيامبران دروغين است. آنان كه براى نيل به اهداف و پيشبرد مقاصد خويش هيچ گونه‌