7- رباخوارى امّ الفساد اجتماعى‌

شرايط پذيرش توبه رباخوار!

در يك شعر معروف عرب مى‌خوانيم:

«جوانى، و بيكارى و پولدارى مايه فساد انسان است، چه فسادى؟!».

ولى در واقع از اين سه موضوع، اركان اصلى را همان دوّم و سوّم تشكيل مى‌دهند چرا كه اگر انسان بيكار و پولدار باشد (هر چند جوان هم نباشد) باز هم منشأ فساد و مايه بدبختى است.

و اين دو از ويژگيهاى‌ رباخواران حرفه‌اى‌ است، كه هم كار نمى‌كنند بلكه زالووار از دسترنج يك مشت مردم محروم و بينوا استفاده مى‌نمايند، و هم پولدار و ثروتمندند، و به بهاى خاك سياه نشاندن گروهى از مردم زحمتكش مرفّهند، و در اسكناس غوطه ور!

مراكز عياشى و هوسرانى پرخرج و گرانقيمت پاتوق آنها است، قمارخانه هائى كه در يك چشم برهم زدن مى‌توانند ميليونها پول را آب كنند محل تفريح آنان، خلاصه هر مركزى كه بهتر بتوانند اين ثروت باد آورده را بر باد دهند و در عالم مستى و بى‌خبرى از سرزنش وجدان (اگر وجدانى داشته باشند) لحظه‌اى بياسايند جاى آنهاست و اين گونه درآمدهاى ناشمروع نيز مصرفى بهتر از آن ندارد.

اين وضع يك گروه از رباخواران تنبل و بيكار و مرفّه و خوشگذران است.

گروه ديگرى از آنها را مى‌شناسيم كه گرفتار عقده‌هاى روانى خاصّى مى‌شوند، آن چنان بخيل و خسيس هستند كه حتى به خودشان هم بخل مى‌ورزند، آن چنان كه اگر كسى از باطن كار آنها باخبر نباشد دلش بحالشان مى‌سوزد و بر بينوائيشان ترحّم مى‌كند و مى‌خواهد چيزى دستى به آنها بدهد

و درست مصداق گفتار معروف اميرالمؤمنين على عليه السلام هستند كه درباره بخيلان فرموده «دائماً در فقرى كه از آن مى‌ترسند بسر مى‌برند»، و يعيش فى الدنيا عيش الفقراء و يحاسب فى الآخرة حساب الاغنياء: در دنيا همچون فقيران زندگى مى‌كنند و در دادگاه عدل خدا حساب ثروتمندان (و در اين جا بخصوص‌