گسترده‌اى روبروست كه او در اين بين عنصرى بسيار كوچك است كه در اين جهان پهناور عمر كوتاه او و بدن بسيار خردش، چنان ارزشى ندارد كه بخواهد لحظه‌اى به آن مغرور شود. مطالعه و تفكر و تأمل روح انسان را به كرنش در درگاه الهى مى ‌كشاند و باعث مى ‌شود تا به حقيقت جايگاه انسانى خود بيشتر وقوف يابد.

مطالعه و تأمل در مورد خداوند متعال و مبدأ عالم هستى باعث مى ‌شود تا روحِ انسان به صورتى عميق‌تر و روشن‌تر به موقعيت و جايگاه خود پى برد. در اين طريق است كه انسان نه تنها درمى ‌يابد كسى هست كه اصل هر چيزى از اوست و خود را به صورتى كامل وابسته به آن مى ‌بيند. براى چنين انسانى هستى نه لحظات زودگذر و گذران عمر فانى، بلكه در يك ارتباط عميق و پرشكوه با اصل هستى خواهد بود. از اين رو، مطالعه درباره خداوند متعال بزرگ‌ترين تأثير در رشد و تعالى روح آدمى دارد و باعث مى ‌شود تا نيروى فكر انسان به والاترين امكانات خود دست يابد.

شاخه‌هاى توحيد

دانشمندان و حكماى الهى ما با يك مطالعه وسيع درباره‌ «توحيد» و يگانگى خداوند، آن را به چهار مرحله تقسيم كرده‌اند:

1-/ توحيد ذات.

2-/ توحيد صفات.

3-/ توحيد عبادت.

4-/ توحيد افعال.

منظور از توحيد ذات همان مطالبى است كه تاكنون مطرح شده است. بحث توحيد ذات در اين باره است كه ذات خداوند هيچ گونه‌