كرده‌اند كه از حد و حصر خارج است.

دراين صورت ديگر هيچ چيز شرط هيچ چيز نخواهد بود. نه لازم است در جهان خلقت، نظم حسابى باشد و نه پيامبران خدا نسبت به ديگران امتياز روحى، اخلاقى و علمى داشته باشند.

در حقيقت اين ديگر تقديس و تنزيه خداوند نيست بلكه پايمال كردن اصل توحيد و ساير اصول عقايد است. با چنين اعتقادى ديگر «عقل» را از مقام سنجش‌گرى معزول ساخته‌ايم.

در مقابل چنين نظر افراطى، عده‌اى ديگر پير و اصل‌ «عدالت» به نام‌ «عدليه» بوده و براى بيان نظر و انديشه خود «عدل» را كه يكى از صفات خداست به طور مستقل در تعداد عقايد مذهبى برشمردند.

قصد آنان از بين بردن نظريه افراطى اشاعره و روشن كردن حقيقت و از بين بردن هرگونه ترديد و ابهام بود و الا عدالت صفتى است از صفات خداوند كه نسبت به ديگر صفات او هيچ امتياز خاص و فوق‌العاده‌اى ندارد.

به نظر ما مخالفت‌ «اشاعره» با اصل عدالت خداوند بيشتر معلول تعصبهاى افراطى، لجاجت و بحثهاى موسمى و جريانهاى سياسى بوده است و الامطلب آن قدر روشن است كه قابل ترديد و بحث و جدل نيست. كافى است تا انسان به وجدان و فطرت خود بازگردد تا دريابد تمام كارهاى خداوند روى عدالت است و محال است كارى از او سر بزند كه نابجا و مخالف عدالت باشد. او چه احتياجى به بندگان دارد كه ظلم بكند؟ او چه چيز ندارد كه بخواهد با ستم به دست آورد؟ آيا ممكن است اونيكوكاران را عذاب دهد و مجازات كند و