نام کتاب : پاسخ به پرسشهاى مذهبى نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 42
شنواست» و
«خداوند كارهاى شما را مىبيند» و در تاريخ و عقايد اسلامى، به جمعيّتى برخورد
مىكنيم كه آنها را «مجسّمه» مىنامند و همانطور كه از اسم آنها پيداست، به
جسميّت خدا عقيده داشتند. علّت پيدايش اين عقيده نيز چيزى جز مطالعه سطحى در آيات
و روايات فوق نبود.
ولى با توجّه
به آيات و احاديث فراوانى كه صريحاً هرگونه عوارض جسم و خواص و آثار آن را از
خداوند نفى مىكند و ذات مقدّس او را ذات بىمثال و غير قابل تصوّرى معرّفى
مىنمايد، روشن مىشود كه منظور از آيات و روايات دسته اوّل، آنچه در بدو امر به
نظر مىرسد نبوده است، بلكه منظور يك نوع تشبيه و مجاز است.
توضيح اين
كه: مىدانيم كه الفاظ و كلمات براى رفع احتياجات روزانه وضع شدهاند و
بر محور موضوعاتى كه مربوط به زندگى روزمرّه است دور مىزند، از طرفى حقايقى كه
مربوط به مبدأ و معاد و خداوند و صفات اوست، ناچار بايد با همين الفاظ بيان شود،
لذا چارهاى جز اين نيست كه اين الفاظ را كه مربوط به همين امور مادّى است، گرفته
و با مناسبات و تشبيهاتى در معانى جديدى كه در خور عالم ماوراى طبيعت است به كار
بريم، مثلًا وقتى مىخواهيم بگوييم خداوند از تمام گفتگوها و صداها با خبر است،
چارهاى نداريم جز اين كه بگوييم خداوند هر سخنى را مىشنود، در اينجا منظور از
«كلمه شنيدن» شنيدن با گوش نيست، بلكه با خبر بودن از تمام سخنان است، همچنين در
مورد ديدن و امثال آن، منظور همان «نتيجه» ديدن و مانند آن است.
بنابر اين
اگر گفته شود خداوند «زيبا» است، منظور زيبايى جسمى نيست بلكه منظور كمال واقعى
است؛ زيرا خداوند وجودى است كه تمام كمالاتى را كه به تصوّر ما بيايد يا نيايد
داراست، البتّه چنين وجودى زيباست. همچنين منظور از ملاقات خداوند در جهان ديگر،
ملاقات و ديدار خداوند نيست بلكه مشاهده آثار
نام کتاب : پاسخ به پرسشهاى مذهبى نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 42