[سوره البقرة (2): آيات 8 تا 10]

(وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَ ما هُمْ بِمُؤْمِنِينَ (8) يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ ما يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ (9) فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ (10))

[ترجمه‌]

بعضى مردم گويند بخدا و دنياى ديگر ايمان آورده‌ايم با آنكه بهره‌اى از ايمان ندارند.

خدا و مؤمنان را فريب ميدهند ولى جز خودشان را فريب نميدهند و اين را خوب نمى‌فهمند.

در دلهايشان بيمارى است پس خداوند بيماريشان را افزوده و براى دروغ گفتنشان عذابى دردناك دارند.

شرح لغات‌

«ناس»- با بشر و انس مترادفند و اصل آن اناس از انس بوده است كه در اثر زيادى استعمال همزه آن حذف شده است بعضى گفته‌اند اصل آن «نُوس» بمعناى حركت است و مصغّر آن: نويس ميشود و بعضى آن را از انس بمعناى ظهور گرفته‌اند كلمه ناس جمع و مفردش انسان ميباشد.

«يوم آخر»- روز واپسين كه ديگر پس از آن روزى نيست.

«يخادعون»- از خدعه بمعناى اظهار خلاف آنچه در باطن و ضمير هست.

«انفسهم»- نفس به معنى گفته ميشود. 1- روح 2- خود (براى تأكيد) 3- ذات، كه اصل همين كلمه است.

«و ما يشعرون»- و نميدانند اصل شعر احساس چيزى است و كلمه شاعر از همين ماده مشتق است چه، شاعر بآنچه ميگويد از نظر ماده و هيئت و وزن علم دارد و چون شعور، آن نوع علمى است كه همراه تخيّل و احساس باشد لذا اين كلمه بخدا گفته نميشود.

«أليم»- بمعناى مولم دردناك.

شأن نزول‌

اين آيات در باره منافقين نازل شد و آنان عبد اللَّه بن ابى سلول و جدّ بن قيس‌