نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 10
آيات و نحوه قرائتها و بيان آنچه مربوط به
قصص و وقايع گذشته و آينده است و سند و مدرك در اين قسمت از تفسير سنّت نبوى و
احاديث ائمه : ميباشد جز آياتى كه در مورد قصص و يا براى ارشاد افكار و
بكار انداختن عقلها در شناسايى خدا و مسائلى مانند آنست و يا آياتى كه در مورد
مواعظ و حكمتها آمده است كه چون اين آيات معناى روشن و ظاهرى دارند تفسير آنها
نياز به سنّت و حديث ندارد و اما در آيات متشابه هيچ چارهاى جز مراجعه بأهل بيت
وحى نيست.
تفسير براى چيست؟
صاحب كشف الظّنون تفسير رأى را پنج نوع ميداند:
1- تفسير آيات با اطلاع نداشتن از علومى كه تفسير بدانها نياز دارد.
2- تفسير آيات متشابهى كه جز خدا حقيقت آنها را نميداند.
3- تفسير آيات را تابع اعتقادات مذهبى قرار دادن و مطابق آنها معنى
كردن اگر چه بصورتى ضعيف باشد.
4- ادّعاى قطعى به اينكه حتماً مراد و منظور خدا همين است.
5- تفسير بر اساس استحسانات عقلى و ذوق و سليقه شخصى.
اقسام تفسير از نظر ابن عباس
ابن عباس تفسير را به چهار دسته تقسيم كرده است:
1- تفسيرى كه همه بايد بدانند يعنى قسمت مهمّى از ادلّه توحيد و
احكام و دستورات.
2- تفسيرى كه مخصوص عرب زبانان است كه همان دانستن حقيقت لغات و
خصوصيّات كلام است.
3- تفسيرى كه علماء و دانشمندان ميدانند و آن تأويل متشابهات و فروع
احكام است.
4- تفسيرى كه جز خدا كسى نميداند مانند آنچه مربوط بغيب و زمان
رستاخيز و مانند آن است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 10