و) امر به معروف ونهي از منکر، عامل رهايي از عذاب الهي: ممکن است در مقاطعي، عليرغم تلاش آمران و ناهيان، ستمپيشگان دست از رويه خود برندارند. در اين صورت، بر اساس صريح برخي از آيات قرآن کريم، آن آمران و ناهيان، چون به تکليف خويش عمل کردند، از عذاب رها ميگردند، اما آنان که در معصيت غوطهور گرديدند، به عذاب مبتلا ميگردند: فَلَمّا نَسُوا ما ذُکرُوا بِهِ أَنْجَيْنَا الَّذِينَ يَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ وَأَخَذْنَا الَّذِينَ ظَلَمُوا؛[1]«پس چون پندی که به ايشان داده بودند، از ياد بردند، کسانی را که ناهيان از منکر بودند، نجات داديم و ستمکاران را به عذاب گرفتار کرديم».
2. روايات
از ميان روايات متعددي که از زواياي مختلف به بحث امر به معروف و نهي از منکر پرداختهاند، چندين نمونه را ذکر کرده، شرحي اجمالي از آنها بيان خواهيم کرد: