زمينهٔ فقه و اصول و علوم مرتبط با آن‌ها، از بزرگ‌ترين مراجع تقليد زمانه به شمار مي‌آيد، ‌و در حوزه‌ علوم عقلي و فلسفي نيز عالي‌ترين تحقيقات زمانه‌اش را صورت داده، و در عرصهٔ عرفان نظري و عملي تأملات و مجاهدت‌هاي بسيار داشته و به مقاماتي رفيع نايل آمده است.

3. برخورداري از فضايل معنوي در تمام ابعاد زندگي

اين بُعد از شخصيت امام براي بسياري پوشيده مانده است و حال آن‌که اين بُعد الهي ايشان است که بر ساير ابعادش سايه افكنده است. شخصيت امام از آغاز نوجواني بر اساس «بندگى خدا» شكل گرفت و در نهايت از مصاديق بارز اين آيهٔ شريفه گرديد که:

رِجَالٌ لاَّ تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلاَ بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلاَةِ وَإِيتَاء الزَّكَاة؛[1] مردانى كه نه تجارت و نه داد و ستدى آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زكات به خود مشغول نمى‏دارد.

بسيارى از انسان‌هاى برجسته بودند كه به اين راز پى برده بودند كه كمال حقيقى انسان در تقرب به خداست؛ ولى اين را به صورت يك حركت فردى و رابطه شخصى خودشان با خدا تلقى كرده بودند. اما امام عرفان را هم در اين بعد تنگ نمى‌ديد، بلکه معرفت خدا را در اين مى‌ديد كه انسان تمام وجودش مظهر بندگى خدا شود و نه‌ تنها در دلش ارتباط با خدا داشته باشد، رفتار و كردار و گفتار فردى و اجتماعى و خانوادگى و حتى رفتار بين‌المللى او بايد تجسم عبوديت باشد.

امام سعى كرد اين مطلب را اولاً هم با عقل و هم با دلايل نقلى ثابت کند و ثانياً با حركت عرفانى، كاملاً بيابد و ايمان خودش را در اين جهت تقويت كند. دوران نوجوانى و