شرايط لازم براى كارگزاران حكومت اسلامى

پرسش:

شرايط لازم براى زمامداران، مجريان و متصديان دولت اسلامى كدامند؟

پاسخ: شرائط مجريان متناسب با وظائفى است كه به عهده دارند و هر چه وظيفه سنگين‌تر و حساس‌تر باشد شرائط سنگين‌تر و بيشترى بايد در مجرى وجود داشته باشد.

با توجه به وظائف خطير و سنگينى كه بر عهده دولت اسلامى است بالطبع متصديان دولت اسلامى نيز شرائط ويژه‌اى خواهند داشت. كسى كه وظيفه اصلى او اجراى قانونى است كه تأمين‌كننده مصالح دنيوى و اخروى است و انتساب به خدا دارد بايد سه شرط عمده ذيل را دارا باشد:

شرط اوّل، شناخت قانون است. كسى كه متعهد به انجام مسؤوليتى مى‌شود كسب علم و آگاهى و داشتن بينش صحيح به وظائف خود در درجه اوّل اهميت است و بهترين افراد براى احراز مسؤوليت كسى است كه بيش از ديگران به قوانين آگاهى داشته باشد. پس مجرى قانون و در كل حاكم اسلامى بايد قانون‌شناس باشد. البته مرتبه ايده‌آل آن برخوردارى از علم خطاناپذير به قوانين الهى است كه همان مقام عصمت است و در صورت حضور چنين شخصى، يعنى معصوم(عليهم السلام)، حاكميّت او بر جامعه ضرورى، لازم و داراى اولويت است. امّا در غياب معصوم حكومت و اجراى قانون به كسى سپرده مى‌شود كه نسبت به سايرين حداكثر آگاهى و شناخت را به قانون دارد.

شرط دوّم، صلاحيت اخلاقى است. مجرى قانون بايد از صلاحيت اخلاقى و به تعبير ديگر از مرتبه‌اى از تقوى برخوردار باشد كه بتواند در مقابل هواها و هوسها و منافع شخصى و گروهى مقاومت كند و حق را بر آنها مقدم بدارد و از سِمت و امكاناتى كه در اختيار او قرار گرفته است سوء استفاده ننمايد. صلاحيت اخلاقى نيز داراى مراتب است و مرتبه ايده‌آل آن در شخص معصوم تحقق مى‌يابد و او در هيچ شرائطى تحت