نام کتاب : نقش تقليد در زندگي انسان نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 119
صورتى كه براى ما ثابت نشده نبايد آن را تكذيب كنيم؛ بلكه بايد در رفتار و گفتار خود احتياط كنيم و بكوشيم تا آنجا كه ممكن است از طريق عقل و در آنجا كه عقل پاسخى ندارد از راههاى ديگر به اثبات معاد و كيفيت آن بپردازيم.
وقتى خداوند فرمود انكار معاد موجب عذاب ابدى مىشود، حتى اگر سخن خداوند تنها احتمال وجود معاد را در ما پديد آورد هر چند اين احتمال ضعيف باشد، اما چون محتمل بىنهايت است و حاصل ضرب هر عدد كوچكى، در بىنهايت، بىنهايت خواهد بود، در اين صورت احتمال وجود معاد از يقين در امور محدود نيز با ارزشتر خواهد بود و اين احتمال در پرتو محتمَل بى نهايت ـ يعنى محتملى كه عبارت است از ثواب بىنهايت حاصل از اعتقاد به معاد و عمل به مقتضاى آن، و يا عقاب بى نهايت در اثر انكار آن ـ به صورت يك مسأله اساسى و جدّى فراروى انسان قرار مىگيرد. از اين جهت، ما بايد به پاسخى قطعى درباره قيامت و معاد دست يابيم و حتى اگر از طريق عقل اين پاسخ براى ما ميسور نشد، بكوشيم از راههاى ديگر به اين پاسخ دست يابيم. اگر پس از بررسى و تحقيق، به قيامت و معاد معتقد گشتيم، اين اعتقاد مسير زندگى ما را عوض مىكند و در همه رفتار و حركات و سكنات ما تأثير مىگذارد و باعث مىگردد كه ما پيوسته در انديشه قيامت و مراقب رفتار و كردار خود باشيم و متوجه مسؤوليت خود گرديم. در اين صورت، وقتى اعتقاد به قيامت داشتيم و به فرجام نيك و بد كردار و رفتار خود انديشيديم، حاضر نمىشويم كه حتى سخنى ناصواب بر زبان خود برانيم، چون آن سخن از نظر مراقبان ما پنهان نمىماند و حتى ممكن است باعث عذاب ابدى ما گردد: ما يَلْفِظُ مِنْ قَوْل إِلاّ لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيد ؛[1][آدمى] هيچ سخنى بر زبان نيارد مگر آنكه در نزد او نگهبانى آماده است.
درست به دليل مسؤوليت آفرين بودن اعتقاد به معاد و قيامت، گروهى براى