گفتار هفتم

افراط و تفريط‌ها در تعيين مسير كمال انسان

راه عرفا براى قرب الى الله؛ افراط‌ها و تفريط‌ها

در جلسه قبل درباره مقام والايى كه براى انسان در نظر گرفته شده و از آن به «قرب الهى» يا« زلفى» يا تعبيراتى شبيه آن ياد مي‌شود، سخن گفتيم. نكته‌اي كه باقى مانده و توجه بدان لازم است اين است كه در محيط‌هاى اسلامى و دينى، گروه‌هايى پى گير مسايل مربوط به سير و سلوك، عرفان و مانند آنها هستند و در مقابل، بعضى از مردم از اين الفاظ اجتناب ورزيده و آنها را بدعت و خارج از دين مي‌شمارند. به نظر بنده شما در سطحى هستيد كه از اين الفاظ و اسامى كه هيچ شأنيتى غير از اشاره به معانى مقصود ندارند، نهراسيد.

كلمه عرفان و حتى كلمه تصوّف و نظاير آن، اگر به امورى صحيح كه موافق شرع است اشاره داشته باشد، جاى هيچ‌گونه ترس و نگرانى نيست، اما اگر به معانى غير صحيح اشاره داشته باشند و در صدد بدعت گذارى در دين باشند، بايد از آنها اجتناب كرد.

در اين زمينه نيز افراط و تفريط‌هايى صورت گرفته است كه باعث گمراهى مي‌شود و بايد به حد وسط تمسك جست. بعضى از مردم به طور كلى اين مباحث را انكار مي‌كنند و بعضى ديگر به هر چيز ضعيفى كه