اين رفتارها مجبور باشد؛ همان‌گونه كه موهبت «عقل» موجب نمى‌شود انسان عاقل در انجام كارهاى نيك و رفتار پسنديده مجبور باشد.

دسته سوم، فضايل اكتسابى حضرت امير(عليه السلام) است كه حضرت كاملا با اراده و اختيار خود آنها را كسب نموده اند. مواردى چون عبادت‌ها، خدمت به مردم، شركت در جنگ‌ها و ... از اين نمونه هستند.

فضايل غير اكتسابى، منشأ جبر؟

در مورد دسته دوم از مواهب اميرالمؤمنين و ساير معصومان(عليهم السلام) ابهام‌ها و شبهاتى وجود دارد. گفته مى‌شود، اگر خداوند متعال اين مواهب را به ما هم عطا مى‌كرد ما نيز هم چون على مى‌شديم. اگر ما نيز عصمت داشتيم، مثل پيغمبران مى‌شديم. بنابراين انبيا و ائمه(عليهم السلام) در حقيقت امتيازى بر ديگران ندارند.

فيض روح القدس ار باز مدد فرمايد *** ديگران هم بكنند آنچه مسيحا مى‌كرد

منظور از القاى اين شبهه اين است كه بگويند، اولا اين مطالب از اساس بى پايه و افسانه است، و بر فرض كه درست باشد، برخوردارى از اين مواهب فضيلتى نيست، چرا كه امرى خارج از اختيار آنان است و اگر به ما هم عطا مى‌شد، ما نيز مثل آنها مى‌شديم. بنابراين برخوردارى از اين كرامات، افتخارى براى آنان محسوب نمى‌شود.

از آن جا كه اين شبهه مكرّر مطرح مى‌شود، مناسب است با تأمل بيشتر در مورد اين گونه فضيلت‌ها، پاسخ‌هايى منطقى براى اين گونه شبهه‌ها آماده كنيم.

پاسخ اجمالى كه براى اين شبهه ارائه مى‌شود اين است كه هر چند همه اين مواهبْ خدادادى است، ولى جبرآور نيست. امتياز اين بزرگان اين