ج) درک لذت مناجات و نيل به مقاصد عالي

آن پيش‌گامان طريق کمال و قرب الاهي در پي آب حيات و معارف و کمالات ناب توحيدي بودند و خداوند آنان را با معارف زلال خويش و کمالات ‌برين سيراب ساخت و عطش جان آنان را فرونشاند. آن‌گاه حضرت مي‌فرمايند: فَبِک‏ اِلى‏ لَذيذِ مُناجاتِک وَصَلُوا، وَمِنْک اَقْصى‏ مَقاصِدِهِمْ حَصَّلُوا؛ «خدايا آنان در پرتو نعمت‌هاي ناب توحيدي و معنوي که بدانان ارزاني داشتي و به‌پاس لطف و عنايت تو به مقام درک مناجات تو نايل گشتند».

در اين سخن نيز بر اين اصل توحيدي تاکيد شده که هيچ کاري بدون اراده الاهي حاصل نمي‌گردد و بدون کمک و ياري خداوند انسان نمي‌تواند در مسير تعالي و کمال گام بردارد. بدون عنايت و توفيق الاهي انسان نمي‌تواند به مقام نجواي با حق نايل گردد. پس پيمودن مسير تعالي و کمال متوقف بر راهنمايي و هدايت الاهي است و نيز در پرتو توفيق خداوندْ انسان لذت مناجات با او را مي‌چشد. همچنين با ياري و اعانت خداوند انسان موفق به پيمودن منازل و مقاصد در مسير تکامل و قرب الاهي مي‌گردد و در پرتو توجهات و توفيقات الاهي مراحل سير الي الله را يکي پس از ديگري طي مي‌کند ودر نهايت به عالي‌ترين و نهايي‌ترين مقصد خود نايل مي‌گردد. آن گاه سالک به پاس اين توفيقات الاهي و عنايت‌هايي که پيوسته خداوند متوجه او مي‌گرداند، بايد سپاس و شکر خداوند را به ‌جاي آورد و به‌پاس اين نعمت‌هاي معنوي پيشاني بندگي بر زمين بسايد.