گفتار بيست و يکم

(محفل انس با معبود و جوار قرب او)

درک محضر انس با خدا و توجه به افق‌هاي متعالي کمال

در فراز پيشين مناجات راغبين، امام سجاد(عليه السلام) با توجه به صفات جلال و جمال الاهي درصدد ايجاد توازن و تعادل بين دو حالت خوف‌ورجا برآمدند. چه اينکه با رديف کردن عوامل رجا در برابر عوامل خوف از خدا، انسان مقهور خوف از خدا نمي‌گردد. وقتي کسي به شدت از کسي بترسد و حالت ترس بر وجود او سيطره يابد، از او فرار مي‌‌کند و درصدد گفت‌وگوي با او برنمي‌آيد. تا زمينه‌اي براي انس با خدا وجود نداشته باشد، انسان به گفت‌وگوي و مناجات با وي نمي‌پردازد. گرچه عوامل خوف انسان را از توجه به خدا بازمي‌دارد و وحشت را در وجود انسان برمي‌انگيزاند؛‌ اما در مقابل بشارت به رحمت و غفران الاهي زمينه انس با خدا را فراهم مي‌آورد و در نتيجه انسان در مقام گفت‌و‌گوي و خلوت با خدا برمي‌آيد و با چشيدن طعم انس با معبود، ميل به انس با وي تشديد مي‌گردد و از دست دادن فرصت چنين نجوا و گفت‌وگويي براي انسان سخت و آزاردهنده است.

کسي که از گناهان خويش ترسان است و از سوي ديگر اميدوار به بخشايش خداوند است، در اولين مرحله از خداوند درخواست مي‌کند که گناهانش را ببخشد و