تَرْضى؛ «خدايا، اگر پشيماني از گناه توبه است، به عزتت سوگند که من از پشيمانانم، و اگر طلب آمرزش از خطا مايه محو گناه است، من به درگاهت از آمرزش‌خواهانم. تو حق عتاب و بازخواست داري تا آن‌گاه که راضي و خشنود شوي».

توبه و استغفار يا بازگشت بنده گنهکار به‌سوي معبود

خدايا، من در برابر تو ذليل و خوارم و تو قادر مطلق هستي و داراي رحمت بي‌کران مي‌باشي، آيا براي بهره‌مند شدن از رحمت و عفو تو راهي جز توبه دارم، و آيا توبه جز پشيماني از کردار زشت و ناپسند است؟ اکنون اي خداوند رئوف و مهربان من پشيمانم.

از اين فراز از مناجات و روايات ديگر استفاده مي‌شود که حقيقت توبه همان پشيماني از گناه است و اين پشيماني به جهت زشتي گناه نزد خداوند و مخالفت با امر و رضايت الاهي است. همچنين استغفار که به معناي طلب آمرزش گناهان از خداوند است يکي از ارکان اصلي توبه مي‌باشد. هم توبه و هم استغفار از لوازم حياي عبودي به شمار مي‌آيند. به اين معنا که شرم و حياي در برابر معبود ايجاب مي‌کند که انسان پس از ارتکاب گناه به خود آيد و درصدد توبه و استغفار برآيد. نکته ديگر اينکه در آموزه‌هاي ديني تأکيد شده که انسان بعد از ارتکاب گناه بلافاصله توبه و استغفار کند. چون به مقتضاي تقدم رحمت بي‌منتهاي الاهي بر غضبش، گناهي که از انسان سر مي‌زند تا مدتي در پرونده اعمال او ثبت نمي‌گردد و بعد از آن مدت اگر آن گناه را با توبه و استغفار جبران نکرد، ثبت مي‌گردد که در اين صورت جبران و تدارک گناهي که در پرونده اعمال انسان ثبت شده دشوار خواهد بود. در برخي از روايات آن مدت محدود هفت ساعت ذکر شده است، چنان‌که امام صادق(عليه السلام) مي‌فرمايند:

مَا مِنْ مُؤْمِنٍ يُذْنِبُ ذَنْباً إِلا أَجَّلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ سَبْعَ سَاعَاتٍ مِنَ النَّهَارِ، فَإِنْ