نام کتاب : بهترین ها و بدترین ها از دیدگاه نهج البلاغه نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 74
کرديم. اکنون نيز با بررسي معناي لغوي و اصطلاحي شهوت و کاربردهاي آن، منظور حضرت و پاسخ پرسش فوق روشن خواهد گشت.
«شهوت» در لغت هم به عنوان «اسم» و به معناي «درخواست نفس آنچه را موافق ميل است» آمده، که جمع آن «شهوات» است، و هم به عنوان «مصدر» و به معناي تمايل و ميل داشتن.[1] «اشتهاء» نيز که مصدر باب افتعال است و از شهوت اشتقاق يافته، به معناي تمايل، ميل داشتن است.
الف) کاربرد تکويني شهوت
اصل تمايل و ميل، که در معناي لغوي شهوت نهفته است، امري طبيعي و تکويني است که خداوند در نهاد انسان قرار داده است. بر اين اساس، وقتي نياز گرسنگي در ما پديد ميآيد، ميل و اشتهاي به غذا رخ مينماياند. با اين وصفْ تمايل و ميل داشتن، خودبهخود، در قلمرو اخلاق قرار نميگيرد و به «خوب» يا «بد» اخلاقي متصف نميشود و ارزش يا ضدارزش به شمار نميآيد. همانگونه که ميل و تمايل داشتن، در دنيا، امري تکويني براي انسان به شمار ميآيد، در بهشت نيز ميل به لذتها و نعمتهاي بهشتي مطرح است. خداوند در اينباره ميفرمايد:
وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الْأَنفُسُ وَتَلَذُّ الْأَعْيُنُ وَأَنتُمْ فِيهَا خَالِدُونَ؛[2] و در آنجا آنچه دلها بخواهند و ديدگان را خوش آيد هست و شما در آن جاودانيد.
آيهاي ديگر دربارة بخشي از نعمتهاي بهشت و تمايل بهشتيان بدانها و لذتجويي ايشان از آن نعمتها ميفرمايد: