آن نداشته، با امنيت و آرامش روحي در پي بهره‌مندي از لذت‌هاي آن برآيد. چنين حالتي موجب پافشاري و اصرار بر گناه مي‌شود و به سقوط انسان و کيفر الاهي مي‌انجامد؛

2. هنگام گناه انسان از خداوند ترسان و از عاقبت و سرانجام خويش بيمناک باشد، و از آن بترسد که پيش از مرگ موفق به توبه نشود. اين ترس و بيم، در هنگام ارتکاب گناه، موجب کاهش لذت آن مي‌شود و در نهايت، به توبه و بخشودگي گناهان مي‌انجامد. رسول خدا(صلى الله عليه وآله) در اين‌باره به ابوذر مي‌فرمايند:

إِنَّ الْعَبْدَ لَيُعْرَضُ عَلَيْهِ ذُنُوبُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَيَقُولُ أمَّا إِنِّي كُنْتُ مُشْفِقاً فَيُغْفَرُ لَهُ؛[1] در قيامت گناهان بندة مؤمن بر او عرضه مي‌شود و او مي‌گويد که من (در دنيا) از فرجام کار بيمناک بودم؛ در نتيجه گناهانش آمرزيده مي‌شود.

نشاط و شادي مطلوب در اسلام

همان‌گونه که قرآن و روايات حزن و خوف سازنده را ستوده‌اند،‌ سرور و شادي را نيز نيکو دانسته‌اند. در سخنان معصومان، به‌ويژه دربارة شاد کردن ديگران سفارش شده است. البته چنان‌كه خوف و حزن به طور مطلق پسنديده نيست و مطلوب بودن آنها منوط به آن است که سازنده و همسو با تعالي و کمال انسان باشند و باعث اخلال در زندگي و روان انسان نشوند، شادي و نشاط نيز در صورتي مطلوب است که به غفلت و سرمستي انسان نينجامد و او را از انجام وظايف اجتماعي و الهي‌اش باز ندارد.

رسول خدا(صلى الله عليه وآله) فرموده‌اند:

مَنْ سَرَّ مُؤْمِناً فَقَدْ سَرَّنِي وَ مَنْ سَرَّنِي فَقَدْ سَرَّ اللَّهَ؛[2] هر کس مؤمني را شاد و