ايشان مرجعيت علمي‌شان را پذيرفته بودند و هرگاه در امور مملکتي و داوري به بن‌بست مي‌رسيدند از آن حضرت کمک مي‌خواستند، براي رسيدن به رأي قطعي به آن حضرت مراجعه نمي‌کردند. اسفبارتر اينکه آن قاضيان فاسد و نادان وقتي داوري‌هاي متفاوت خود را که بر اساس رأي شخصي و هواي نفس و بدون حجت شرعي صورت گرفته بود، بر خليفه و کسي که آنان را به سمت قضاوت و داوري گمارده بود عرضه مي‌کردند، آن رهبر نادان که سمت رهبري بر جامعة اسلامي را بر اساس ضوابط صحيح به دست نياورده و خوي خودپرستي و زدوبند‌هاي سياسي او را به آن مسند رسانده بود، همة آراي متفاوت و متضاد را تصديق و تصويب مي‌کرد. در صورتي که منابع حکم، يعني قرآن و سنت، يکي است و مهم‌تر از همه، مفسر واقعي قرآن و سنتِ رسول خدا(صلى الله عليه وآله)، يعني امير مؤمنان(عليه السلام) حضور داشت و با دسترس به اين منابع ارزشمند، ممکن نبود جويندگان حقيقت به قضاوت‌هاي متفاوتي برسند.

عدم دست‌يابي به احکام قطعي در زمان غيبت معصوم

روشن است که اين نکوهش، ناظر به زمان معصوم است؛ زماني که افراد مي‌توانستند با مراجعه به امام،‌ به احکام واقعي الاهي يقين پيدا کنند. بنابراين در آن زمان، کوتاهي در به دست آوردن حجت قطعي پذيرفته نبود. اما در زمان غيبت معصوم، که جز در موارد محدودي دستيابي به يقين در احکام واقعي ممکن نيست، اختلاف در فتواها و قضاوت‌ها که البته در استخراج آنها ضوابط و قواعد استنباط و اجتهاد صحيح رعايت شده باشد طبيعي و موجّه است. ادله‌اي که در عصر غيبت در اختيار فقها قرار دارند، اغلب از ظن معتبر فراتر نمي‌روند. فقيهان نيز با مراجعه به ظواهر قرآن که ادله‌اي ظني به شمار مي‌آيند و نيز روايات (که پاره‌اي از آنها به لحاظ سند اشکال دارند و در مواردي در مدلول‌ها و مضمون‌هاي آنها تعارض و اختلاف وجود دارد) و با به کار بستن تمام توان علمي و