طول مدت زندگى از آن استفاده كنى. لذا مى‌توانى به طور كامل از اين نصايح بهرمند شوى. از سوى ديگر، تو در مقطعى از عمر خود از اين ذخيره معنوى بهره مى‌برى كه نيّتى سالم دارى و قصد و نيّت هيچ، آلوده نشده است و دلى پاك و با صفا دارى. از همين رو در چنين موقعيّت حساس و خطيرى تصميم گرفتم كه قبل از هر اقدامى ابتدا قرآن و حقايق آن و حلال و حرام الهى و احكام دين را به تو بياموزم؛ چرا كه اين علوم ضرورى‌ترين معارفى هستند كه تعليم آنها به تو بر من لازم است.

گام‌هاى نخستين در تربيت جوان

توجه داريد كه اگر چه حضرت(عليه السلام) اين نصايح را به صورت گزارش بيان مى‌فرمايند، امّا نكات قابل توجهى را گوشزد مى‌نمايند كه هر يك خود پندهايى حكيمانه است. و اينك به چند نمونه آن اشاره مى‌كنيم:

1. اوّلين دانش‌ها

هر معلم و مربّى و يا هر پدر مهربانى كه واقعاً دلسوز فرزند خود باشد، در قدم نخست و قبل از آلوده شدن دل و درون، بايد حقايق دين را به فرزند خود بياموزد. به بيان ديگر، لازم است ابتدا عقايد و افكار صحيح را به فرزند خود، آموزش دهد وگرنه اگر تعلل نموده و اين مهم را به تأخير بيندازد، دل جوان به عقايد انحرافى آلوده مى‌شود و اصلاح كردن وى، زحمتى دو چندان مى‌طلبد؛ چرا كه اوّل بايد آن آلودگى‌ها را بزداييد و آن‌گاه با تلاش پيگير معارف صحيح را به او بياموزيد و جايگزين آن عقايد انحرافى كنيد. پس تا دل او آلوده نشده و داراى نيّتى سليم و نفسى صاف و دلى پاك است، معارف مهم و علوم اساسى را به او تعليم دهيد و در اوّلين گام نيز بايد امورى را به او بياموزيد كه اگر نداند نه تنها ضرر مى‌كند، بلكه راه هر اصلاح و پيشرفتى را به روى وى سد مى‌سازد. چون امور قابل تعليم چند نوع مى‌باشند: يك دسته از علوم هستند كه دانستن آنها نافع مى‌باشد؛ در برابر گروهى ديگر از علوم قرار مى‌گيرند كه ندانستن آنها چندان ضرر نمى‌رساند و لذا در مرتبه دوم اهميّت قرار دارند؛ نوع سوم علوم آن دانش‌هايى هستند كه ندانستن آنها باعث مى‌شود، راه سعادت سدّ گردد و اساسى‌ترين و