مى‌فرمايد: اَوْ أَنْ يَسْبِقَنى اِلَيْكَ بَعْضُ غَلَباتِ الْهَوى وَفِتَنِ الدُّنْيا وَ تَكُونَ كَالصَّعْبِ النَّفُورِ؛ به اين منظور اقدام به وصيّت نمودم كه مبادا پيش از بيان اين وصيّت، تمايلات نفسانى بر تو مسلط شوند و فتنه‌هاى دنيا پيش‌دستى نمايند و تو را همانند شتر گريزپاى از شنيدن مواعظ گريزان سازند. اين تعبير حضرت(عليه السلام) بسيار ادبى و جالب و شيرين است كه مى‌فرمايد علت ديگر مبادرت به وصيّت اين بود كه ترسيدم: يَسْبِقَنِى اِلَيْكَ غَلَباتِ الْهَوى؛ قبل از اين‌كه وصيّت من به تو برسد، غلبه هوا سبقت بگيرد و به تو برسد. وقتى هواى نفس بر تو عارض شد و فتنه‌هاى دنيا تو را فرا گرفتند، ديگر نه تنها آمادگى شنيدن مواعظ را نخواهى داشت بلكه مثل مركبى چموش كه هرگز تن به سوارى نمى‌دهد و سوار شدن بر آن دشوار است، از مواعظ مى‌گريزى؛ تَكُونَ كَالصَّعْبِ النَّفُور. لذا پيش از آن‌كه هواى نفس به تو روى آورد و بر تو غالب شودو آمادگى پذيرش موعظه را از تو سلب كند، مبادرت به اين وصيّت كردم و آن را براى تو نوشتم؛ چرا كه اِنَّما قَلْبُ الْحَدَثِ كَالاْرْضِ الْخالِيَةِ، ما اُلْقِىَ فيها مِنْ شَىْء اِلاّ قَبِلَتْةُ ...؛ قلب نوجوانان همانند زمين بكر و كاشته نشده مى‌ماند كه با هرچه مواجه شود آن را مى‌پذيرد. اگر من قلب تو را به انوار موعظه و سفارش‌هاى خود تربيت نكنم به انحراف نفسانى و اعوجاج فكرى مبتلا مى‌گردد.

ابعاد تربيتى قلب

سنين جوانى زمان مناسبى براى موعظه است؛ چون دل جوان مثل زمين بكر و كاشته نشده‌اى است كه هنوز بذرى در آن نپاشيده‌اند و آمادگى كِشتن را دارد. زمينى كه آماده كشت باشد، هر بذرى كه در آن بپاشند، سبز مى‌شود و رشد مى‌كند. اما اگر علف‌هاى هرزه در آن روييده باشد و يا قبلا بذر ديگرى در آن كاشته باشند، كشت بذر جديد در آن بسيار دشوار است و هرگز مثل حالت قبل سريع و كم زحمت رشد و نمو نمى‌كند. قلب جوان نيز چنين حالتى دارد و صاف و پاك است و افكار و عقايد نادرست در آن رسوخ نكرده است. ملكات نفسانى مذمومه هنوز در قلب جوان جوانه نزده و يا اگر هم آلودگى دارد خيلى سطحى است و زود مى‌آيد و زود هم برطرف مى‌شود؛ يعنى گناه و افكار غلط ملكه او نشده و در نفس وى رسوخ و ثبات پيدا نكرده است. لذا قلب او براى تعليم و تربيت آماده است و هر بذر علمى و تربيتى كه در آن كاشته شود