تربيت

بسم اللّه الرّحمن الرّحيم

يا بُنَىَّ اِنِّى لَمّا رَأَيْتُكَ[1] قَدْ بَلَغْتَ سِنّاً ورَأَيْتُنِى اَزْدادُ وَهْناً بادَرْتُ بِوَصِيَّتِى اِلَيْكَ لِخِصَال؛ مِنْهَا اَنْ يَعْجَلَ بِى اَجَلى دَوْنَ أَنْ اُفْضِىَ اِلَيكَ بِمَا فِى نَفْسِى، اَوْ اَنْقُصَ فِى رَأْيِى كَمَا نَقَصْتُ فِى جِسْمِى، اَوْ أَنْ يَسْبِقَنِى اِلَيْكَ بَعْضُ غَلَباتِ الْهَوى و فِتَنِ الدُّنْيَا وَ تَكُونَ كَالصَّعْبِ النَّفُورِ وَاِنَّمَا قَلْبُ الْحَدَثِ كَالاَْرْضِ الخَالِيَةِ، مَا اُلْقِىَ فيِهَا مِنْ شَيْىء الاّ قَبِلَتْهُ، فَبادِرْ[2] بِالاَْدَبِ قَبْلَ أن يَقْسُوَ قَلْبُكَ وَ يَشْتَغِلَ لُبُّكَ، لِتَسْتَقْبِلَ بِجِدِّ رَأْيِكَ مِنَ الأَمْرِ ما قَدْ كَفَاكَ أَهْلُ التَّجَارِبِ بُغْيَتَهُ وَ تَجْرِبَتَهُ فَتَكوُنَ قَدْ كُفيتَ مَؤُونَةَ الطَّلَبِ، وَ عُوفيتَ مِنْ عِلاجِ التَجْرِبَةِ، فَأَتَاكَ مِنْ ذلِكَ مَا كُنَّا نَأْتيهِ، وَ اسْتَبَانَ لَكَ مِنْهَا مَا رُبَّما أَظْلَمَ عَلَيْنا فِيهِ.

اى پسرم! از آن‌جا كه مشاهده نمودم تو به سنّى (سنّ رشد) رسيده‌اى و دريافتم سستى و ضعف خودم رو به فزونى گذارده است، [لذا] به منظور اهدافى، اقدام به وصيّت براى تو نمودم: از آن جمله اين‌كه [مبادا] قبل از بيان آنچه در دل دارم، اجل من فرا رسد و فكرم همانند بدنم دچار نقص و كاستى گردد و پيش از [وصيت] من، تمايلات نفسانى بر تو مسلّط شوند و فتنه‌هاى دنيا پيش‌دستى نمايند و تو را مانند شتر گريزپاى درآورند. همانا قلب نوجوان همچون زمين بكر و ناكِشته مى‌ماند كه با چيزى مواجه نگردد، مگر اين كه آن را بپذيرد. از اين روى قبل از آن‌كه دلت سخت و عقلت مشغول گردد، به ادب بپرداز! تا با جديّت تمام و اراده قاطع از آن‌چه