اگر كسى با نيت پاك و خالص و واقعاً قربةً الى الله انفاق كرد آيا مىتواند مطئمن باشد كه انفاقش مثمر ثمر خواهد بود و به تعبير قرآن، از هر بذرى كه پاشيده است هفتصد برابر برداشت خواهد كرد؟
پاسخ منفى است، و آدمى بايد مراقب باشد عاملى نفرستد كه اين زراعت و محصول را بسوزاند و فاسد كند. به عبارت ديگر، تا اينجا شرايط و بحثهايى كه مطرح شد مربوط به اين بود كه اصل زراعت درست و صحيح واقع شود، اما پس از كشت بذر انسان بايستى مراقب باشد كه زراعتش دچار آفت نشود يا آتشى در آن نيفتد و هر آنچه را كاشته بر باد ندهد. در آياتى كه پيش از اين ذكر كرديم، قرآن كريم در اين زمينه مىفرمايد:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالأَْذى؛[1] اى كسانى كه ايمان آورده ايد، صدقه هاى خود را با منّت و آزار باطل مكنيد.
همچنين مىفرمايد:
الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللهِ ثُمَّ لا يُتْبِعُونَ ما أَنْفَقُوا مَنًّا وَلا أَذىً لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلا هُمْ يَحْزَنُونَ؛[2] كسانى كه اموال خود را در راه خدا انفاق مى كنند، سپس در پى آنچه انفاق كرده اند منّت و آزارى روا نمى دارند، پاداش آنان برايشان نزد پروردگارشان [محفوظ] است و بيمى بر آنان نيست و اندوهگين نمىشوند.
از اين رو بايد بسيار مراقب باشيم كه با منّت گذاشتن بر افراد و مطرح كردن بعضى مطالب و بر زبان آوردن برخى سخنان، انفاق و كار نيك خود را ضايع و تباه نسازيم. گاه انسان حرفى مىزند و توجه ندارد كه با آن سخن، خروارها محصولى را كه انفاقش به بار آورده، آتش مىزند و به تلّى از خاكستر تبديل مىكند. برخى افراد در روز قيامت هرچه جستوجو مىكنند اثرى از انفاقهاى فراوان خود نمىيابند. وقتى از علت اين امر سؤال مىكنند به آنها گفته مىشود كه شما آتشى افروختيد و اعمال خود را از بين برديد. در آيات مذكور از سوره بقره قرآن كريم اين مطلب را اينگونه به تصوير مىكشد: