افزود. سپس همه آن‌ها را بدين‌سان كه در كتاب آمده است، سامان داد. از جمله تلاش‌هاى مركز، بر گرفتن شيوه‌اى نوين و كارآمد در عناوين، ترتيب موضوعات، ويرايش و صفحه‌آرايى آنها است.

ب. اصول و ضوابط

فراهم آوردن معجمى از قرآن كريم كه جامع و آسان‌ياب به شمار آيد و به عنوان يك كتاب مرجع و قابل اعتماد تلقى شود، كارى بسيار دشوار و ظريف است.

نخست بايد كليد واژه‌ها و مدخلهاى مأنوس با ذهن مخاطب گردآورى و شناسايى شده و با رعايت اصول و ضوابطى گزينش شود آن‌گاه با احتياط و بيم از درافتادن در ورطه تفسير به رأى مبانى و محدوده برداشت از آيات قرآن به روشنى تبيين گردد و در نهايت همه برداشتها براى سهولت در دستيابى با ملاحظه اصول و ضوابطى طبقه‌بندى مى‌شود.

يك. اصول و ضوابط مدخل گزينى‌

تهيه كليد واژه‌ها و مدخل‌ها، ضرورى‌ترين و نخستين مرحله از مراحل تدوين هر معجمى است. كشف كليد واژه‌ها، تبيين روابط ميان آنها و گزينش مدخلهاى شناخته شده، اساسى‌ترين اركان يك معجم و دائرة المعارف است.

اصول مورد توجّه در گزينش مدخلها به شرح ذيل است:

1. ملاك انتخاب در مدخل‌ها، قرآنى بودن و داشتن اطلاعات- هر چند اندك- است، به طورى كه ذيل برخى از مدخل‌ها، يك آيه و يا حتى فرازى كوتاه از يك آيه آمده است.

2. در فارسى و يا عربى بودن بيشتر به شناخته بودن آنها براى خوانندگان توجّه شده است. از اين‌رو برخى مدخل‌ها عربى و پاره‌اى فارسى است؛ زيرا ملاك، آشنا بودن و شهرت آن واژه‌ها است. البته در مواردى كه هر دو مدخل فارسى و قرآنى گزينش شده است. مدخل فارسى به قرآنى ارجاع شده و اطلاعات ذيل مدخل قرآنى آمده است.

3. واژه‌هايى از قرآن كه در زبان و ادبيات فارسى، شناخته شده و مشهورند- به طورى كه نياز به تبديل آنها به معادل‌هاى فارسى نبود- به عنوان مدخل از آن‌ها استفاده شده است. همچنين اصطلاحات قرآنى كه معناى خاصى را به دوش مى‌كشند، به همان هيأت عربى آمده‌اند.

4. اقسامِ عنوان كلى، چنان‌چه خود، اصطلاح باشند، جداگانه مدخل قرار مى‌گيرند؛ مانند نماز جمعه؛ در عين حال، عنوان كلّى نيز جداگانه، مدخل خواهد بود؛ مانند نماز.

5. در مدخل، مفرد بودن، كوتاهى، و بساطت لحاظ مى‌شود، مگر آن‌كه مدخل‌هاى غير مفرد، چند كلمه‌اى، و مركب به همين شكل، مصطلح و داراى معناى مستقل باشند.

6. اعلامى كه در اين اثر مدخل قرار مى‌گيرند؛ شامل نام اشخاص، اشياء، مكان‌ها، زمان‌ها، حوادث و گروه‌هاى خاص است.